"Xabiroi" aldizkariaren 5. alea eta ale berezia, kalean
Irudia: Arthur Suydam
Urteroko hiru aleen zitari jarraiki, kalean da jada Ikastolen Elkartearen Xabiroi komiki-aldizkariaren 5. alea. Horrez gain, ale berezi bat ere atera dute; honetan ez dira ale arruntetako istorio jarraiak agertzen, ezohiko egileek egindako istorio labur guztiz interesgarriak baizik.
Oharra: 5. aleak urriko data du eta ale bereziak azarokoa, baina orain arte ezer idatzi ez izanak badu bere arrazoia: batetik, Dani Fano aldizkariaren koordinatzaileak esan didanez, banaketa arazoak dituzte eta aldizkaria liburudenda eta kioskoetara dezenteko atzerapenarekin iristen da; bestetik, niri etxera bidaltzen didate aldizkaria, eta esku artean izan arte itxaroten dut blogean zeozer idazteko, baina horretan ere arazoren bat dute Ikastolen Elkartekoek, are beranduago iristen baitzait. 5. alea azaro amaieran iritsi zitzaidan, baina bi aleen inguruko berria argitaratzeko itxoitea erabaki nuen, azaroko ale berezia luzaro gabe etxean beharko nukeela pentsatuz. Abenduaren hirugarren astean ikusi nituen denda baten biak (ez dakit zehazki noiztik egongo ziren bertan), baina nire aldetiko alferkeriagatik ez nuen ezer idatzi. Azkenean, aurreko astean iritsi zitzaidan ale berezia etxera, eta hona post-a.
Aldizkariaren 5. alean ohiko egile eta istorioek jarraitzen dute: Joxean Muñoz eta Juan Luis Landaren Saiak, Harkaitz Cano eta Iñaki G. Holgadoren Piztia otzanak eta Dani Fanoren TeleAtoi. Umorezko orrietan, beti bezala, Manu Ortegaren Haizea, Guaikaipuro eta Patxi Peláezen Auzomorro, Asisko Urmenetaren Horkonpost eta Olier eta Markoren Haratago aurkituko ditugu. Gainera, ohiko albisteen txokoa (bide batez, hurrengo aletik aurrera nik egingo dudana), elkarrizketa (ale honetan Joseba Iriondo) eta artista gonbidatua (Rober Garayri egokitu zaio oraingoan).
Ale berezian, esan bezala, aldizkariaren kolaboratzaile diren hainbat marrazkigileri ez ohiko idazle eta irudigile ezagunak gehitu zaizkie, hainbat istorio laburrekin luxuzko alea osatuz. Bertan topatuko dituzu Harkaitz Cano eta Dani Fanoren hitzaurrea, Asisko eta Markoren Analisia, Patxi Zubizarreta eta Iñaki G. Holgadoren Bizitza Birziklatuak, Arantxa Iturbe irrati esatari eta idazlearen eta Manu Ortegaren Nork maite du Noraren amona?, Iban Zaldua azken Euskadi Literatura Sariaren irabazle eta blog honen kolaboratzailea eta Julen Ribas Numenak ederraren irudigilearen Superheroia, Arthur Suydam-en Igela eta idia eta Dani Fanoren umore-orria.
Goza ditzazuela biak ala biak!
Aspaldidanik nebilen Xabirioi buruzko iritzi batzuk hemen plazaratzeko gogoz, baina ikastolako ikasle edo haur baten guraso ez garenontzat ez da erraza izan komiki honen jarraipena egitea, eta komentarioak hozkailuan gelditu zitzaizkidan.
Bost eta Sei zenbakidun aleak eskuratu nituen orain dela gutxi, eta 4. falta zitzaidanez argitaratzaileengana jo nuen galdezka, eta liburudendakoak banatzaileari eskatu ezkero erraz lor nezakeela esan zidaten.
Ikastolen elkarteak kriston ahalegina egin du komiki hau plazaratzean, eta pena da heuren esku ez dauden merkatuaren legeak, banaketa egiteko arazoak... komikizaleengana komikia iristeko aukera zailtzea. Animo bada!!!
Euro ta erdi ordaindu nituen Xabiroiren lehen hiru aleak etxeratzeko; ale bakarrarengatik prezio hori ordaindu ahal izatea, komikien salneurria ikusita, kristona iruditzen zait; kalitatea kontuan izanda, gehixeago ere ordainduko nuke nik, baina gazteei zuzendua egonik nagusiki, salneurri hori komikiaren aspektu positibo garrantzizkoa iruditzen zait.
Aldizkaria nerabeei zuzentzen zaie, eta beraz niri, nahiz eta "komiki-gosez" egon beti, komiki-istorio batzuk ez naute asko unkitu (kasu honetan nik nerabezaroa aspaldi utzi nuela da arrazoia eta ez komikiaren edukia). Dena den, komikian agertzen den Argitxo "makarra" hori gustatu zait, eta pertsonaia asko gazte bizitzarekin konexio zuzena izan dezaketela uste dut.
"Irati" komikian, Landaren marrazkiak ez nituen zuzenean ezagutzen, ez baitzaizkit komiki-historikoak asko gustatzen, baina marrazkietan edertasuna eta bortizkeria nahastea, Iratiren sentsualitatea... eta gidoiaren bilakaerak arrapatu naute. Ziur gaztetxo askori asko gustatuko zailela, eta honek "El ciclo de Irati" irakurtzera bultzatzen baditu, askoz hobe.
Piztia otzanak ere gustura irakurtzen ari naiz, misterio eta suspensea oso lortua dago.
Marko eta Asiskoren marrazteko era eta hauen ideia bitxiak beti gustatu izan zaizkit. Markok mundu berri bat sortu du, eta lehendabiziko alean marraztutako mapak kuriositatez bete nau.
Ale bakoitzean beste autoren komiki motxak sartzea gustatu zait ere. Komikitaun saila oso ondo dago, gazteentzat erreferentzia diren pertsonaiek komikiekin izan duten harremana ezagutzea oso ondo iruditzen zait.
Argi dago ongi diseinatutako produktu batetaz ari garela, eta honekin ez dut ezer asmatzen, baina aldizkaria aztertzeko garaian zenbait ideia datozkit burura. Helburu zehatza du Xabiroik: "gazteek ikasgelatik kanpo euskara erabili dezaten sustatzeko eta nerabeek eskura duten literatura grafikoa indartu eta aniztea". Irakurzaletasuna eta euskararen erabilera handitzea azken finean: ez zaizkit helburu txarrak iruditzen, eta Xabiroiko komikilari eta gidoilarien lanak seguraski eragina edukiko du gazteen irakurketa ohituretan, baina euskararen erabileraren arloan eredu zuzenago bat erabili beharko luketela uste dut, komiki motxagoak, kaleko pertsonaiak eta gaiak, zirikatzaileagoa... Bestela gazteon hizkuntza aberasteko balio dezake, baina gehiago erabiltzeko ez dakit...
Maiztasuna ere ez zait oso egokia iruditu, edo zehazteko: urtean soilik hiru ale ateratzen badituzte istorio bakoitzaren haria galdu egingo dela iruditzen zait, mantxotu egiten da ere erritmoa... ulertzen dut seguraski arrazoi ekonomiko bat dagoela horren atzetik (aldizkariak ez du publizitaterik), baina "produktua" diseinatzerakoan kontutan eduki behako lukete, eta maiztasuna mantendu ezkero, lehen esan dudan bezala, nere ustez komiki gehienak laburragoak izan beharko lukete, ale bakoitzean hasi eta bukatzen direnak, eta horrela urtean 3-4 ale ateratzea nire ustez sortzen den maiztasun arazorik ez luke ekarriko. Dena den, komentario hauek atrebentzia gehiegiz egiten ditudala sentitzen dut, komikilarien lan baldintzak egokiak izan behar direla badakit eta istorio luzeetan hau hobe bermatzen dela dirudi.
Kritiken zakua erabat hustutzeko, kolore gehiegi eta marrazki oso txukunak dauzkala iruditu zait: hau berez ez da txarra, baina komiki eredu horren aldeko apustua egin dute, txuribeltza eta beste marrazketa mota soilago bati lekurik egin gabe. Badakit ikastolen konfederazioak ezin duela Napartheid gisako bat argitaratu (ez itxura ezta irudietan ere), baina nire ustez hautatu duten komiki eredua bestearekin nahastu beharko lukete. Komiki oso elaboratuak aurkezten dizkigute, baina gaztetxoek "arkatzaren boterea" beraien esku ere badagoela sentitu behar dute, komikilari izateko ez dela derrigorrezkoa marrazketan oso trebea izan behar (nahiz eta komiki askotan hau eskertzen den): marrazki ederrak sortzea aukera bat dela jakin behar dute, baina ez bakarra, ideiak eta sentimentuak transmititzeko modu asko daudela jakin behar dute.
Ale berezia asko gustatu zait, komiki guztiek maila handia dute, landutako gaiak egunerokotasun handikoak dira... Argi dago Xabiroi denborarekin hobetzen ari dela.
Idatzi honetan kritikoegia izan naizela badirudi ere, asko disfrutatu dut Xabiroirekin eta bizi luzea opa diot komiki honi. Nik behintzat lekutxo bat egin diot jada nire bilduman, liburudendetan presio egiten dut ale berria jaso duten galdetuaz, eskaria badagoela jakin dezaten... eta gustura jarraituko ditut pertsonai hauen gertaerak.
Gainera Egorren Angouleme-ko kronika irakurrita Xabiroiren inguruan agitazio talde politta sortzen ari dela dirudi, eta hau oso beharrezkoa da gure komiki panoraman