Esnatu ala hil
Amatiño
2025/10/14 10:35
Euskalgintzak ez duela garairik distiratsuena bizi ez dago zalantzan. Zerbait gehiago egin beharko litzatekeela eta ez dakigula zer egin ere, nekez uka daiteke. Argimutilarenak egitera dator “Esnatu ala hil” liburua. Ez da kexua, ez da kritika. Ez eta beste aldarrikapenen bat gehiago ere. Argi gorria da, arriskuaren sirena, istripu latzaren adar ozena.
Erantzunik ez
Martin Lopez de Isasi, XVI. mendeko enpresari “modernoa”
Amatiño
2025/10/12 11:40
Aurten betetzen dira 500 urte jaio zela Martin Lopez de Isasi (1525-1597), hamaseigarren mendean, “euskal historiaren gizaldirik distiratsuenean”, Jose Antonio Azpiazu historialariak dioenez, “Un mercader en el reino de Felipe II: el eibarrés Martín López de Isasi” izenburupeko liburuan (Ego Ibarra, 1999)(1).
Auzolanaren itzala
Amatiño
2025/10/10 12:20
Elgoibarko Herri Antzokian aurkeztu da (1) “Ombuaren itzala”, Pedro Mari Otaño bertsolariaren bizitzaren azken hogei urteak laburbiltzen dituen filma. Euskal diasporaren historia jakingarri horietatakoa, ezagutu beharrekoa eta, zalantzarik gabe, zinemaz jasotzeko aproposenetakoa. (2)
Bittori alargunak arrazoi
Amatiño
2025/10/06 10:15
Berrogei urte dira, Marsellako hanpa inguruko bi mertzenario frantsesek lau ETAkide tirokatu eta erail zituztela Baionan, inoiz GALek (1) egindako sarraskirik handienetakoan. Atentatu haren karietara, Donostian ireki den erakusketaren inaugurazioan, Maria Jesús San Josék, Eusko Jaurlaritzaren Justizia eta Giza-Eskubideen sailburuak, barkamena eskatu die biktimen senideei.
Maspalomas: armairu handia
Amatiño
2025/10/02 08:00
Filma indartsu hasten da. Ez da ohikoa harreman homosexual zehatzak ikustea eta are gutxiago hirugarren adinekoen artean. Sarrera hain grafikoa da ezen, ez duela girotan sartzeko azalpenik behar. Behatu, ulertu eta, ondoren, filmaren izenburua: "Maspalomas".
Bere maiestate pianoa
Amatiño
2025/09/28 12:15
"Bere maiestate pianoa". Honen lerroburu jantzia ez da nirea, bi egun jarraian Bilboko Orkestra Sinfonikoarena baino, pianoa izan da-eta erregerik erregeena denboraldi berriaren estreinan. Piano berri-berria, Txaikovskiren pianorako kontzertua, egungo piano-jotzailerik gazteenetakoa bertan eta, musikari legez, sortzez piano-jotzailea den Iñigo Alberdi soraluzetarraren estreinaldia ere, Bilboko Orkestra Sinfonikoaren zuzendari nagusi berri gisa.
Iñigoren leiho aurreko jauregia
Amatiño
2025/09/24 00:15
"Pilota partida baino lehen, içanen da goraki eçagut aracia pherxuetako guduan garaia eraman duena, eta harc egin pherxuak içanen dire cantatuak herrico guiçon gazte hortaraco berechi eta irakhaxiez, çoinekin aldizcatuco baita musicari gorphutz bat: eta ondoan, pherxuetan garaitu duenari emanen çaizco, Antoine d'Abbadie jaunaren partezko untçaco urrea eta ohorezco makhila" (Eguiña, Urruñaco herriko etchian, agorrilaren 29an, 1853an.).
Ez zen alferrik pasatu
Amatiño
2025/09/20 18:50
Zalantzak ditut Lurdesek gogoko izango ote lukeen Inge Mendioroz (1) zuzendariaren “Lurdes Iriondo, ez gera alferrik pasako” (2) dokumentala. Batetik, ez dudalako uste berak bere burua biktimatzat zuenik eta, bestetik, gizonezkoz ingurututako munduan ia emakume bakarra zenaz jabetzeak gainbeherakada baino jaikialdia ematen ziolako. Guztiz baikorra eta gozoa zen eta, ez horixe, dena egina eman eta erraz joan zitzaiolako.
Palestina eta Israelen alde, Hamas eta Netanyahuren kontra
Amatiño
2025/09/17 13:55
RTVEk erabaki du ez esku hartzea, hurrengo maiatzaren 16an Vienan eratuko den Eurovision Abesti Leihaketaren 70. ekitaldian, baldin Israelek parte hartuko balu. Ez da, ordea, aurrena horrelakorik erabakitzen. Lehenago beste horrenbesteko ezezkoa adierazia dute Irlanda, Herbehereak, Islandia eta Esloveniako telebista publikoek.
Sasiola: munduaren erdigunetik historiaren bide-bazterrera
Amatiño
2025/09/17 08:25
Ales Turrillas Aranzeta (1) publizista debarrak esana du Sasiola ingurumaria nolabaiteko “parke tematikoa” dela, ibaiaren ibar bietan eta ehundaka metro gutxiko esparruan aurkitu daitezke-eta paleolitikotik XIX. mendera arteko aztarrenak, historiaz, arkitekturaz, ekonomiaz zein merkataritzaz, bai eta gaur egun ezagutzen den pilotalekurik zaharrenetakoa ere.